Do obowiązków firm działających na rynku transportu drogowego, należy stosowanie pokładowych urządzeń rejestrujących, którymi są tachografy oraz ich kalibracja i legalizacja.
Legalizacja i kalibracja tachografu
Kalibracja tachografu cyfrowego to aktualizacja lub potwierdzenie parametrów pojazdu magazynowanych w jego pamięci. Legalizacja jest potwierdzeniem prawidłowego przebiegu kalibracji, pozwala udowodnić, że tachograf cyfrowy może być legalnie stosowany.
Wszystko to musi być zgodne z wymaganiami Rozporządzenia Komisji (WE) nr 1360/2002 z 13 czerwca 2002 r. i Rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 z 20 grudnia 1985 r. w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym. Stosowanie tachografów cyfrowych to obowiązkowa procedura w krajach Unii Europejskiej oraz w Szwajcarii i Wielkiej Brytanii.
Takie rozwiązanie pozwala na spełnienie wymogów Rozporządzenia Komisji Europejskiej nr 561/2006. Zgodnie z nim montaż tachografów cyfrowych jest obowiązkowy w samochodach ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 tony, przeznaczonych do transportu towarów oraz zarejestrowanych po 1 maja 2006 r. Spotkać można jeszcze w użyciu tachografy analogowe (starego typu), ale wymieniane są one na cyfrowe w starszych pojazdach po awarii takiego tachografu analogowego.
Po krótkim oficjalnym wstępie sprawdźmy na czym w praktyce polega i kiedy potrzebna jest legalizacja tachografu.
Jak działa tachograf?
Tachograf jest urządzeniem rejestrującym funkcjonowanie pojazdu. Rejestruje przejechany przez pojazd dystans, chwilową prędkość, aktywność kierowcy (jego czas jazdy, dyżuru czy odpoczynku). Tachograf cyfrowy montowany jest w kabinie ciężarówki. W przypadku kontroli drogowej, przedstawiciele uprawnionych służb mogą zażądać udostępnienia danych zarejestrowanych w pamięci tachografu. Wtedy odczytać można z tachografu dane potwierdzające tożsamość kierowcy, przebytą trasę, punkty położenia, zdarzenia i usterki tego urządzenia (próby manipulacji przy nim lub wadliwe jego działanie) oraz czas pracy. W swej pamięci tachograf zapisuje też informacje o serwisie, który przeprowadził kalibrację urządzenia.
Kiedy należy wykonać kalibrację tachografu?
Kalibrację tachografu należy wykonać w ciągu 14 dni od daty rejestracji pojazdu (zarówno w przypadku kupna nowego, jak i używanego samochodu lub wykupu auta użytkowanego w leasingu). W trakcie tego procesu następuje tzw. personalizacja tachografu poprzez wprowadzenie do jego pamięci danych identyfikujących pojazd i charakterystyki tego pojazdu.
Jak przebiega legalizacja tachografu?
Kalibracja tachografu polega na sprawdzeniu urządzenia pod kątem poprawności jego funkcjonowania, dopasowaniu tachografu do konkretnego pojazdu oraz aktualizacji lub potwierdzeniu różnych parametrów, są to: numer VIN, VRN (numer rejestracyjny pojazdu), kod rejestrującego auto państwa, rozmiar opon, ustawienia ogranicznika prędkości, bieżący czas UTC (uniwersalny czas koordynowany) i stan licznika kilometrów.
Gdzie wykonać legalizację tachografu?
Każda kalibracja musi być przeprowadzona przez warsztat posiadający odpowiednie uprawnienia czy Okręgowe Stacje Kontroli Pojazdów.
Co ile powinna następować legalizacja tachografu?
Każdą kolejną kalibrację należy wykonywać regularnie co 2 lata lub wcześniej, w przypadku jakiegokolwiek uszkodzenia tachografu, zerwania plomb zabezpieczających (nie tylko w samym tachografie, ale również u wyjścia impulsatora ze skrzyni biegów) lub jego wadliwego działania, a nawet po wymianie ogumienia na osi napędowej.
Pojazd, którego tachograf przeszedł proces legalizacji zostaje oznaczony tabliczką instalacyjną (pomiarową) z informacjami takimi jak np. data ważności legalizacji. Tabliczka zwykle umieszczana jest na ramie drzwi pojazdu przy słupku B przy drzwiach kierowcy lub przy tachografie.
Jakie kary grożą za brak legalizacji tachografu?
I jeszcze jedno. Za okresowe przeprowadzanie kalibracji odpowiada pracodawca, ale w przypadku kontroli, która ujawni pod tym względem nieprawidłowości, na kary narazi się nie tylko on. Brak legalizacji tachografu skutkować może mandatem karnym dla kierowcy, wobec przewoźnika zostanie wszczęte postępowanie o nałożeniu kary, grzywna grozi też zarządzającemu transportem, czyli osobie odpowiedzialnej w firmie za flotę czy właściwe użytkowanie pojazdów.
