Zadaniem każdego spedytora lub logistyka jest odpowiedni dobór pojazdu samochodowego do transportu towarów zleconych przez klienta. Trzeba jednak pamiętać o rygorach prawnych dotyczących transportu, także wiedzy o dopuszczalnych wymiarach samego pojazdu, ładowności czy nacisku na oś. Prezentujemy te najważniejsze i najbardziej istotne informacje.
Krajowe regulacje wymiarów dla pojazdów ciężarowych (TIR)
Dozwolone wymiary pojazdów ciężarowych w Polsce przedstawiają się następująco:
Długość pojazdu ciężarowego.
Długość pojazdu nie może przekraczać: 12 m – w przypadku pojazdu pojedynczego, 16,5 m – pojazdu samochodowego i naczepy, 18,75 m – zespołu dwóch pojazdów czy 22 m – w przypadku zespołu trzech pojazdów. W Polsce na drogach publicznych poruszanie się dłuższych zespołów pojazdów niż 22 m wymaga każdorazowo odpowiedniego zezwolenia.
Zgodnie z art. 2 pkt 49 Ustawy Prawo o ruchu drogowym, zespół pojazdów tworzą pojazdy złączone ze sobą w celu poruszania się po drodze jako całość, ale nie dotyczy to pojazdów złączonych w celu holowania. Tak więc z zespołem pojazdów mamy do czynienia w przypadku połączenia samochodu z przyczepą, ale nie z innym samochodem wziętym na hol.
Jakie różnice występują pomiędzy przyczepą a naczepą?
Specjalną kategorią zespołu pojazdów są z kolei tzw. pojazdy członowe. Według art. 2 pkt 35 kodeksu drogowego, tworzą je zespoły pojazdów składające się z pojazdu silnikowego złączonego z naczepą. Jaka jest różnica? Ta wynika z rozróżnienia pomiędzy przyczepą i naczepą. Przyczepa to pojazd bez silnika, przystosowany do łączenia go z innym pojazdem, a naczepa to rodzaj przyczepy, której część spoczywa na pojeździe silnikowym i obciąża ten pojazd.
Szerokość tira
Maksymalna szerokość pojazdu to 2,55 m (2,60 m w przypadku izotermy); szerokość wraz z ładunkiem nie może przekraczać 3 m, przy czym z każdej ze stron ładunek może wystawać do 23 cm, a maksymalna wysokość to 4,0 m.
Dozwolony nacisk na oś napędową
Maksymalne naciski na oś napędową w Polsce to 11,5 t na autostradach, drogach szybkiego ruchu oraz większości dróg krajowych; 10 t na niektórych drogach krajowych lub ich odcinkach oraz znacznej części dróg wojewódzkich; 8 t na pozostałych drogach wojewódzkich oraz drogach lokalnych.
Regulacje dotyczące dopuszczalnej masy całkowitej (dmc)
Dopuszczalna masa całkowita (DMC) pojazdu składowego zespołu pojazdów nie może przekraczać dla: pojazdu pojedynczego: 10 t – przyczepy o jednej osi, z wyjątkiem naczepy; 18 t – przyczepy o dwóch osiach z wyjątkiem naczepy; 24 t – przyczepy o liczbie osi większej niż dwie, z wyjątkiem naczepy; 28 t – zespołu pojazdów mającego trzy osie; 40 t – zespołu pojazdów złożonego o co najmniej 5 osiach; 28 t – o liczbie osi nie większej niż cztery; 40 t – o liczbie osi większej niż cztery. W przypadku ciągnika siodłowego sytuacja wygląda następująco: 42 t – ciągnika siodłowego o dwóch osiach i naczepy o trzech osiach do przewozu kontenerów w transporcie intermodalnym; 44 t – ciągnika siodłowego o trzech osiach i naczepy o dwóch lub trzech osiach w transporcie intermodalnym. Przekroczenie jakiegokolwiek parametru powoduje, że przejazd takiego pojazdu traktowany będzie jako nienormatywny.
Więcej na na temat przeczytasz w artykule dopuszczalna masa całkowita – co trzeba wiedzieć o DMC?
Dobór naczepy do pojazdu ciężarowego
Organizując transport towarów należy też pamiętać, że bardzo istotny jest dobór odpowiedniej naczepy. Przy wyborze optymalnego rozwiązania należy wziąć pod uwagę kilka czynników. Przede wszystkim wymiary: długość, szerokość i wysokość oraz ładowność naczepy. Kluczowe są dopuszczalne wymiary i masa całkowita pojazdów ciężarowych.
Najpopularniejsze na drogach Polski i Europy są pojazdy z naczepami typu: Plandeka/Firanka.
Naczepa firanka, czyli naczepa kurtynowa
Jedna z najbardziej uniwersalnych i zarazem najbardziej popularnych naczep. Konstrukcja naczepy firanki pozwala na ładowanie nie tylko z boku, ale również z tyłu albo od góry. Jest to możliwe dzięki przesuwanemu w obu kierunkach dachowi. Znacznie przyspiesza to załadunek i rozładunek.
Przykładowe wymiary naczepy. Dopuszczalna ładowność
Oto podstawowe parametry wybranej losowo nowoczesnej naczepy jednego z polskich producentów. Podajemy bardzo dokładne wymiary takiej naczepy. Długość zewnętrzna 13 885 mm, długość wewnętrzna 13 643 mm, szerokość zewnętrzna 2 550 mm, szerokość wewnętrzna 2 480 mm, wysokość zewnętrzna 4 000 mm, wysokość wewnętrzna 2 920 mm, jej masa własna to 6 790 kg ±4%, ładowność naczepy 28 210 kg, dopuszczalna masa całkowita 35 000 kg Sposób załadunku z tyłu, boku lub od góry.